Skip to main content

O/L History පළමු වන ලෝක මහා සංග්‍රාමය



  •  1914-1918 කාලයේ පැවතීය.
  • යුරෝපයෙන් ආරම්භ විය,පසුව අනිත් මහද්වීප කරාද පැතිරි ගියේය.

පළමු වන ලෝක මහා සංග්‍රාමයට බල පෑ හේතු

  • ජර්මනිය එක්සත් කිරීමේ ව්‍යාපාරයේදී,ප්‍රංශය හා ජර්මනිය සතුරන් බවට පත් විය.
  1. ජර්මනිය බිහි කරන ලද්දේ ඔටෝවෝන් බිස්මාර්ක් ය.
  2. දෙවන විලියම් නම් ජර්මන් අධිරාජයාගේ ක්‍රියා කලාපය .
  3. ජර්මනිය ට යටත් විජිත පිහිටුවා ජර්මන් අධිරාජ්‍යයක් පිහිට වීමට යෑම.

  • යටත් විජිත සඳහා වූ තරඟය 

  1. ආසියා,අප්‍රිකා ප්‍රදේශ වෙත ජර්මනිය යටත් විජිත පිහිටුවා ගැනීම සඳහා පැමිණීම.

  • අවි තරගය හා ජාතිවාදය වර්ධනය වීම.

  1. එක් එක් රටවල් අවි ආයුධ කෙරෙහි විශ්වාසය තැබීම නිසා යුරෝපීය රටවල් අතර අවි තරඟයක් නිර්මාණය වීම.
  2. එමෙන්ම ඉතාලියේ හා ජර්මනියේ ජාතිකවාදය තුලින් එක්සත් කිරීම නිසා යුරෝපයේ ජාතිකවාදී ප්‍රවණතාවය වර්ධනය වීම.
  3. එහි විශේෂ ලක්ෂණය  වූයේ තමන්ගේ රටට ආදරය කිරීමත් සෙසු රටවල් හෙලා දැකීමත් ය.

  • ප්‍රංශය යුරෝපය තුල තනි කිරීමට බිස්මාර්ක් අනුගමනය කල විදේශ ප්‍රතිපත්තිය.
  • ජර්මනිය හා ප්‍රංශය මුල් කරගත් කඳවුරු දෙකක් නිර්මාණය වීම.
  • ජර්මනිය ,ඉතාලිය ,ඔස්ට්‍රියාව ඇතුලත් කඳවුර මධ්‍යම බලවතුන් ලෙස හැඳින්වීය.
  • ප්‍රංශය ,බ්‍රිතාන්‍යය ,රුසියාව ඇතුලත් කඳවුර මිත්‍ර බලවතුන් ලෙසත් හැඳින්වීය.
  • ඔස්ට්‍රීයාවේ ඔටුන්න හිමි කුමරුන් මරා දැමීම.
  • ප්‍රාන්ස් ෆර්ඩිනන්ඩ් හා ඔහුගේ බිරිඳ බොස්නියාවේ අගනුවර වූ සරාජීවෝ නගරයේ දී ඝාතනය කරන ලදී.
  • මෙය හේතු කොටගෙන 1914 ජූලි 28 ඔස්ට්‍රියාව සර්බියාවට විරුද්ධව යුද ප්‍රකාශ කරන ලදී.

සරාජීවෝ සිද්ධිය නමින් හඳුන්වන මෙය පළමු ලෝක සංග්‍රාමය ආරම්භ වීමට බල පෑ ආසන්න තම හේතුව විය.

පළමු වන ලෝක සංග්‍රාමය ට සහභාගි වූ රටවල්

මිත්‍ර පිලේ රටවල්

ප්‍රංශය ,මහා බිත්‍රාන්‍යය,රුසියාව ,ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය 

මධ්‍යම බලවතුන්ගේ රටවල්

ජර්මනිය,ඔස්ට්‍රියාව,ඉතාලිය,තුර්කිය,බල්ගේරියාව,හංගේරියාව

පළමු වන ලෝක සංග්‍රාමයේ ව්‍යාප්තිය

  • ඔස්ට්‍රියාව සර්බියාවට විරුද්ධව යුද ප්‍රකාශ කිරීම ජර්මනිය අනුමත කරන ලදී.
  • සර්බියාව රුසියාවෙන් සහාය ඉල්ලන ලදී.
  • ඔස්ට්‍රියාව ට පක්ෂ රටක් ලෙස ජර්මනිය 1914අගෝස්තු පළමු දින රුසියාව ට එරෙහිව යුද්ධ ප්‍රකාශ කරන ලදී.
  • ප්‍රංශය රුසියාවට උදව් කරනු ඇතැයි සිතා,ජර්මනිය බෙල්ජියම හරහා ප්‍රංශයට පහර දෙන ලදී.
  • බ්‍රිතාන්‍යයේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් වන බැවින්,බ්‍රිතාන්‍යය ප්‍රංශයට සහාය දෙන ලදී.
  • යටත් විජිත කරාද යුද්ධයේ බලපෑම පැතිරිණි.
ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය යුද්ධය ට සම්බන්ධ වීම.
  • ඇමරිකාව සතු වූ ලුසිටානියා නම් මගී නැව ජර්මනිය මගින් ගිල්වා දැමීම නිසා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය යුද්ධය ට අවතීර්ණ විය.
  • ඉතාලිය රහස් ගිවිසුමක් මගින් මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් හා එක් වීම නිසා යුධ රහස් සතුරන් අතට පත් වීම ජර්මනිය ට අවාසි සහගත විය.
  • 1914 සිට 1918 දක්වා පැවති  පළමු ලෝක සංග්‍රාමයෙන් ජර්මනිය ඇතුළු මධ්‍යම බලවතුන් පරාජයට පත් විය.

අපගේ ඊලඟ ලිපියෙන් පළමු ලෝක සංග්‍රාමයේ ප්‍රතිඵල හා ජාතින්ගේ සංගමය ගැන Shortnote එකක් බලාපොරොත්තු වන්න.

ඉතිහාසය හැදැරීමේ මූලාශ්‍රය

සැකසුම 

Prasanna J 

Source 

Grade 11 Text book

ඔබගේ වටිනා අදහස් comment කරන්න ,තවත් කෙනෙකුට බලන්න share කරන්න .

Whats up

0772178365

Follow us on Facebook 

O/LShortnotes













Comments

Popular posts from this blog

O/L Science ද්‍රවස්ථිති පීඩනය හා එහි යෙදීම් Part 1

පීඩනය  පීඩනය යනු ඒකක වර්ගඵලයක් මත ක්‍රියාකරන බලය යි. ද්‍රව පීඩනය   ද්‍රව නිසා ද පීඩන හට ගනී. ද්‍රවයක් තුළ යම් ස්ථානයක දී පීඩනය ඊට ඉහළින් ඇති ද්‍රව කඳේ උස මත රඳා පවති. ද්‍රව කඳේ උස වැඩි වන විට පීඩනය වැඩි වන අතර උස අඩු වන විට පීඩනය අඩු වේ. ද්‍රවයේ සම මට්ටම් වල දී පීඩන සමාන වේ. ද්‍රවය තුළ යම් ස්ථානයකදී ඕනෑම දිශාවකට පීඩනය එකම අගයක් ගනී. ද්‍රව පීඩනය ද්‍රව කඳේ හැඩය මත රඳා නොපවතින අතර,ද්‍රව කඳේ සිරස් උස මත පමණක් රඳා පවතී. භාජනය ක ඇති ද්‍රව කඳේ උස h නම් සහ ද්‍රවයේ ඝනත්වය ρ   නම්,භාජනයේ පතුලේ ඒකක වර්ගඵලයකට ඉහළින් තිබෙන ද්‍රව කඳේ බර වන්නේ  hρg ය. ද්‍රවයක් තුළ ඇති ඕනෑම ලක්ෂ්‍යකට ඉහළින් ඇති ද්‍රව කඳේ උස h නම් ද එම ලක්ෂ්‍යයේ පීඩනය   P ද නම් ද අපේ මීලඟ ලිපියෙන් ද්‍රව මගින් පීඩනය සම්ප්‍රේෂණය හා වායු පීඩනය ගැන ලිපියක් බලාපොරොත්තු වන්න . සැකසුම  Prasanna J Source  Grade10 Science Textbook  ඔබගේ වටිනා අදහස් comment කරන්න ,තවත් කෙනෙකුට බලන්න share කරන්න. Whats up 077 2178365